W latach 70. XX wieku pożegnanie koncepcji tylnego, zblokowanego układu napędowego, wykorzystywanego od połowy 1964 roku do napędu podstawowego modelu osobowego marki, zostało przesądzone.
Przez kolejne lata pracowano nad niezliczonymi programami rozwojowymi rodziny, bądź nawet dwóch niezależnych rodzin modeli, także w kooperacji z Niemiecką Republiką Demokratyczną (Š760).
Zobacz także:
Pod koniec dekady stało się jasne, że w segmencie aut popularnych, przyszłość należy do kompaktów i możliwie zwartego, przedniego układu napędowego z silnikiem umieszczonym poprzecznie. W połowie roku 1982 projekt nowoczesnej, przednionapędowej Škody otrzymał ministerialne zielone światło oraz (nierealny) termin wdrożenia do produkcji wieloseryjnej, określony na … początek sezonu 1985.
Bazą rozwojową samochodu nowej generacji, stały się projekty programu Š780 z nadwoziami autorstwa Jaroslava Kindla, powstałe w latach 1978- 80. Ostateczny szlif karoserii i wnętrza pojazdu postanowiono powierzyć renomowanej, zachodniej pracowni stylistycznej – po licznych perturbacjach umowę parafowano ze Stile Bertone SpA. Pierwszą, wzorcową karoserię Włosi ukończyli w ostatnich dniach grudnia 1984.
Techniczna baza przełomowego dla marki pojazdu dojrzewała lokalnie, pod kierownictwem wybitnych inżynierów w składzie: Petr Hrdlička, Rudolf Kužela, Jan Nepomucki, Bohuslav Urválek i wielu innych. Rozwój nowoczesnych jednostek napędowych OHC, z powodu ogromnych kosztów łącznych projektu, postanowiono przesunąć w czasie, doraźnie modernizując sprawdzoną jednostkę 1.3OHV.
Opracowywane rozwiązania techniczne, konsultowane niejednokrotnie z najlepszymi, światowymi centrami rozwojowymi branży motoryzacyjnej (min. Porsche), testowano również w ukryciu, pod karoserią popularnego, japońskiego kompaktu.
Efekt programu Š781, już pod zaczerpniętą z historii nazwą Favorit, przedstawiono oficjalnie na 29. Międzynarodowych Targach Przemysłowych w Brnie, organizowanych w dniach 16-23 września 1987 roku. Zaprezentowano na nich pojazdy z serii bezpośrednio przedprodukcyjnej, kompletowanej gorączkowo od 1 lipca.
Mimo opóźnienia prezentacji w stosunku do pierwotnych założeń jak i premiery światowej oraz rozpoczęcia rytmicznej produkcji dopiero w sezonie 1988, finał należy rozpatrywać w kategorii potężnego sukcesu. Przy użyciu własnych sił i środków stworzono bezsprzecznie najlepszy samochód bloku wschodniego nie korzystający z licencji i obcych podzespołów. Konstrukcję, która stała się nie tylko techniczną bazą dla swego następcy (Felicia), wytrzymując się z powodzeniem na rynku do progu XXI wieku, ale także w zasadniczy sposób pomogła marce w znalezieniu silnego partnera strategicznego na samym początku lat 90.
W chwili premiery, cena podstawowej wersji modelu, czyli 136Lwynosiła 84 600 koron. Do końca 1987 roku powstało niespełna dwieście egzemplarzy, a pierwszym miejscem narodzin modelu Favorit stała się filia Vrchlabi. Produkcja w zakładzie macierzystym nabrała tempa dopiero późnym latem następnego roku. Możliwości produkcyjne i montażowe fabryk jeszcze długo nie mogły nadążyć za popytem występującym po obu stronach żelaznej kurtyny.
W późniejszym okresie gamę modelu rozbudowano o kolejne warianty nadwoziowe, silnikowe i wyposażeniowe. Produkcja modelu towarzyszyła zarówno transformacji ustrojowej Czechosłowacji jak i jej rozpadowi na dwa, niezależne państwa. Potężne, w kontekście politycznych i gospodarczych okoliczności koszty rozwoju projektu sięgające 2,5 mld ówczesnych koron, okazały się finalnie najbardziej trafioną inwestycją.
WYBRANE DANE TECHNICZNE – ŠKODA FAVORIT 136L, Typ 781, 1987
* Silnik: rzędowy, czterocylindrowy, czterosuwowy; górnozaworowy OHV, chłodzony cieczą, wał korbowy podparty w trzech punktach, napęd rozrządu za pośrednictwem łańcucha, umieszczony poprzecznie z przodu, napędzający koła przednie;
– moc maksymalna: 62 KM przy 5000 obr./min.;
– maksymalny moment obrotowy: 100 Nm przy 3000 obr./min.;
– skrzynia przekładniowa: pięciostopniowa, manualna, w pełni zsynchronizowana;
– przyspieszenie 0-100 km/h: 14 srk.;
– prędkość maksymalna: 150 km/h;
– średnie zużycie paliwa: 5,2 l przy 90 km/h, 7,2l przy 120 km/h i 7,4 l w warunkach jazdy miejskiej;
* Wymiary
– zewnętrzne: długość 3815 mm, szerokość 1620 mm, wysokość: 1415 mm;
– rozstaw osi: 2450 mm;
– rozstaw kół: 1400 mm – przednich i 1365 mm – tylnych;
– pojemność bagażnika: 251 l.
* Ilość zbudowanych egzemplarzy: 783 183 sztuk.
Tomasz Orlik (Automobilista)
Fot.: archiwum Škoda