PRZESZUKANIE W TRAKCIE KONTROLI DROGOWEJ?

Policja_jhrt_dets

Adwokata Krzysztof BarnatKierowca zatrzymany w celu przeprowadzenia kontroli drogowej ma obowiązek okazać prawo jazdy oraz dokumenty pojazdu. W ramach kontroli policjant może sprawdzić stan trzeźwości kierującego, a nawet przeprowadzić kontrolę techniczną pojazdu.

Kontrola osobista, przeglądanie zawartości bagażu i sprawdzenie ładunku, potocznie zwane przeszukaniem, nie mogą być przeprowadzane w ramach każdej kontroli drogowej. Należą one do tych uprawnień policji, które w istotny sposób ograniczają konstytucyjne prawo do nietykalności osobistej i prawo do prywatności. Dlatego ich wykorzystanie jest ograniczone do wyjątkowych przypadków, określonych przepisami prawa.


Zobacz także:
PORADY PRAWNE


Policja może przeprowadzić kontrolę osobistą kierowcy lub pasażerów, zaglądać do bagażnika i sprawdzać zawartości bagażu wyłącznie w sytuacji, gdy zachodzi uzasadnione podejrzenie popełnienia czynu zabronionego pod groźbą kary. Kontrolę osobistą przeprowadza się również w celu odnalezienia dokumentu tożsamości, jeżeli osoba kontrolowana odmawia jego okazania.

W praktyce działań policji, uzasadnieniem naruszenia twojej prywatności może być także konieczność zabezpieczenia lub ujawnienia dowodów popełnienia czynu zabronionego, własne spostrzeżenia policjantów poczynione w czasie patrolu, pozyskanie informacji operacyjnych wskazujących na niezgodne z prawem działanie, a także pośredni związek z zaistniałym już czynem zabronionym np.: obecność w pobliżu miejsca włamania. Niezgodne z prawem są jednak tzw. rutynowe kontrole osobiste kierowców i pasażerów lub przeglądanie zawartości bagażnika każdego zatrzymanego pojazdu.

Jakie obowiązki ma policjant?

Przystępując do czynności policjant jest zobowiązany podać swój stopień służbowy oraz imię i nazwisko, a jeżeli kontrolę przeprowadza policjant nieumundurowany, jest on zobowiązany okazać legitymację służbową. W obu przypadkach kierowca ma prawo zanotować dane funkcjonariusza – jego imię i nazwisko albo numer legitymacji służbowej.

Do obowiązków policjanta należy także podanie podstawy prawnej i rzeczywistej przyczyny podjęcia czynności służbowej. Podstawa prawną czynności kontrolnych jest art. 15 ust. 1 pkt 5) ustawy o Policji. Przyczyna podjęcia czynności powinna być sformułowana w sposób konkretny i jednoznaczny, niedopuszczalne jest ograniczenie się przez policjanta do zacytowania fragmentu ustawy.  Także zwracanie się do kierującego z pytaniem, czy wie dlaczego został zatrzymany, jest praktyką niezgodną z przepisami.

Czynności kontrolne należy przeprowadzać w sposób możliwie najmniej naruszający dobra osobiste osoby, której dotyczą. Po ich zakończeniu, policjant jest zobowiązany poinformować o prawie do złożenia zażalenia do prokuratora.

Każda czynność powinna zostać udokumentowana w notatniku służbowym, a na wyraźne żądanie osoby poddanej kontroli, policjant musi sporządzić protokół. W protokole powinny znaleźć się informacje dotyczące miejsca i czasu, dane uczestników, przyczyna i przebieg kontroli, spis znalezionych przedmiotów i podjęte wobec nich czynności. Osoby uczestniczące mają prawo zgłosić zarzuty co do treści protokołu. Ewentualne zarzuty należy sformułować przed jego podpisaniem.

Autor: adwokat Krzysztof Barnat, źródło: barnat.pl

Czytaj na barnat.pl: Jakie sankcje grożą za ucieczkę z miejsca z wypadku?

Fot.: policja.pl (KWP w Opolu / mj)