Rozwój elektromobilności zwiększył zapotrzebowanie na wykorzystywanie technologii litowo- jonowej. Zastosowanie baterii Li-On jest bardzo szerokie.
Co w największym stopniu decyduje o żywotności akumulatorów oraz jakie są zasady ich bezpiecznej eksploatacji?
Zobacz także:
Pomimo prac badawczo- rozwojowych nad alternatywnymi sposobami bezpiecznego magazynowania i oddawania energii, akumulatory litowo- jonowe (Li-On) zapewne jeszcze długo będą najpowszechniej wykorzystywanym rozwiązaniem w wielu gałęziach przemysłu. Są one montowane m.in. w elektronice użytkowej (telefony, tablety, kalkulatory), w transporcie (samochody elektryczne, wózki dla niepełnosprawnych, skutery, drony) oraz np. w jednostkach pływających.
Czas pracy akumulatora litowo- jonowego uwarunkowany jest pojemnością baterii i zużyciem energii. Pojemność w przypadku baterii Li-On wyrażamy najczęściej w mAh. Ulega ona zmniejszeniu na przestrzeni całego życia baterii, chociaż na szczęście jest wiele sposobów na to, jak bezpiecznie ją wydłużyć.
Żywotność baterii litowo- jonowych określona jest ilością cykli. Dla przykładu, w przypadku baterii polskiego producenta PZL Sędziszów standardowe ogniwa charakteryzują się żywotnością 300- 1000 cykli. Od czasu do czasu stosuje się ogniwa o większej ilości cykli, w zależności od przeznaczenia baterii oraz warunków eksploatacji.
Po wykorzystaniu określonej przez producenta ilości cykli, ogniwa tracą przeciętnie około 20 – 30 proc. pojemności. Każdy z nas może jednak w bezpieczny i sprawdzony sposób wydłużyć żywotność baterii litowo- jonowych, niezależnie od miejsca ich zastosowania. W tym celu warto pamiętać o kilku podstawowych zasadach:
– nie dopuszczać do pełnego rozładowania baterii/akumulatora; optymalne jest rozpoczęcie ładowania przy poziomie 15-20 proc. naładowania;
– przechowywana i nieużywana przez dłuższy czas bateria (np. przez sezon zimowy) powinna być naładowana do poziomu 30-50 proc.; przechowywanie przez kilka miesięcy zupełnie rozładowanej baterii może doprowadzić do jej trwałego uszkodzenia lub zmniejszenia żywotności kilkukrotnie;
– nieładowanie do pełna za każdym razem; optymalne jest ładowanie baterii do poziomu 80-90 proc.; pełne ładowanie można wykonać raz na jakiś czas np. co 10 ładowań, w celu zbalansowania pojedynczych ogniw;
– ważne jest przechowywanie i użytkowanie baterii w optymalnej temperaturze, zgodnie ze specyfikacją techniczną producenta; jeśli np. w okresie zimowym stawiamy skutek elektryczny „pod chmurką”, warto wymontować baterię i przenieść ją do cieplejszego miejsca, pamiętając o jej podładowywaniu;
– używanie tylko dedykowanej ładowarki, zapewniającej prąd o odpowiednim natężeniu; niewłaściwe natężenie skraca żywotność baterii litowo-jonowej.
– Chociaż baterie litowo-jonowe charakteryzują się nieznacznym spadkiem pojemności wraz z eksploatacją, ich przydatność zależy przede wszystkim od sposobu użytkowania. W PZL Sędziszów przypominamy, że przestrzegając kilku prostych zasad, jak np. nieładowania baterii do pełna, używania oryginalnych akcesoriów oraz nienarażania ich na działanie w skrajnych temperaturach, jesteśmy w stanie nawet trzykrotnie wydłużyć ich żywotność. Warto o tym pamiętać, by optymalizować koszty eksploatacji określonych urządzeń i nie narażać się na ryzyko przedwczesnej wymiany baterii – podsumowuje Patryk Grendysa, technolog ds. rozwoju baterii w PZL Sędziszów.
Fot.: Patryk Ogorzalek