Coraz więcej z mieszkańców naszego kraju zaczyna dostrzegać kwestie zagrożeń środowiskowych oraz deklaruje wysoką świadomość w tym temacie.
Jak jest w praktyce? Na pytanie odpowiada badanie „Ekologiczne postawy Polaków 2020”, zrealizowane przez Instytut GfK na zlecenie Renault Polska.
Zobacz także:
Badanie sprawdziło, czy troszczymy się o środowisko, skąd czerpiemy informacje i czym wyróżnia się świadomy ekologicznie Polak. Ekologia ma dla nas coraz większe znaczenie. Najlepszym na to dowodem jest fakt, że aż 8 na 10 Polaków określa siebie jako osoby eko. Większa świadomość rodzi jednak coraz więcej obaw. Naszym największym zmartwieniem z obszaru ekologii jest kwestia odpadów plastikowych (35 proc. wskazań) oraz zmian klimatycznych (34 proc.).
Obydwie wspomniane obawy zyskały na sile w ciągu ostatniego roku w wyniku pandemii COVID-19. Duże znaczenie ma także liczba napływających zewsząd informacji, w tym również fake newsów. Polaków coraz bardziej niepokoi zanieczyszczenie wód (27 proc.), wycinanie lasów tropikalnych (24 proc.) oraz zanieczyszczenie powietrza (23 proc.). Z kolei degradacja gleby (6 proc.), przemysłowa hodowla zwierząt (5 proc.) czy skutki wydobywania surowców naturalnych (3 proc.) zdają się nie mieć dla badanych aż tak dużego znaczenia.
Obawy środowiskowe różnią się nieznacznie ze względu na płeć. Dla kobiet największymi zagrożeniami ekologicznymi są zmiany klimatyczne (33,9 proc.), odpady plastikowe (33,2 proc.) oraz zanieczyszczenie wód (31,7 proc.). Dwa pierwsze obszary są największymi obawami również dla mężczyzn. Większą rozbieżność możemy zaobserwować w kwestii wody. Na zanieczyszczenie wody wskazało 22,3 proc. panów. Większą wagę przywiązują oni natomiast do jej niedoborów (25,4 proc. wskazań, kobiety – 17,8 proc.).
Wysoka świadomość, mało działania
Polacy zgodnie deklarują, że przyszłość planety leży w ich rękach. Aż 85 proc. badanych zgodziło się ze stwierdzeniem, że poprzez własne zachowanie mogą przyczynić się do ochrony środowiska. Choć mamy dużą skłonność do przenoszenia naszej odpowiedzialności na innych – w tym firmy i producentów (78 proc. wskazań), to sami także mamy poczucie winy, gdy robimy coś, co nie jest przyjazne naturze (71 proc.).
Deklaracje napawają zatem optymizmem. Schody zaczynają się jednak, kiedy w grę wchodzi realne działanie. Zgodnie z powszechnymi obawami wiemy, że oszczędzanie wody, ograniczenie używania plastiku, segregacja śmieci oraz oszczędzanie energii są kluczowe dla dobra naszej planety. To te zachowania zostały wskazane jako najważniejsze dla środowiska.
Analizując świadomość w zestawieniu z czynnościami, które faktycznie wykonujemy, można zauważyć, że teoria niekoniecznie idzie w parze z praktyką. Naszą największą słabością jest ograniczenie plastiku. Aż 88 proc. wskazało, że jest to najważniejsza czynność z zakresu ekologii.
Jednocześnie jedynie 44 proc. wykazuje realne działanie w tym temacie. Na pewno nie bez znaczenia jest tu wpływ pandemii koronawirusa, podczas której wzrosło używanie takich przedmiotów jak plastikowe torebki czy rękawiczki. Problemem może być z jednej strony niska świadomość poprawnej segregacji odpadów, z drugiej otaczające nas zewsząd produkty z tworzyw sztucznych, które trudno jest wyeliminować z życia codziennego.
Edukacja jedną z największych potrzeb
Większość z nas, bo aż 92 proc., przynajmniej od czasu do czasu poszukuje informacji na temat ochrony środowiska oraz ekologicznego stylu życia. Wiedzę na ten temat poszerzamy najczęściej na dedykowanych stronach internetowych (49 proc. wskazań) oraz w mediach klasycznych (43 proc.) i społecznościowych (39 proc. wskazań). Najmniejszy zasięg mają natomiast konferencje ekspertów oraz aktualne rozporządzenia, które powinny być głównym źródłem rzetelnej wiedzy na temat stanu środowiska w naszym kraju.
Tymczasem to źródło zostało wskazane jedynie przez 11 proc. badanych. Badanie GfK pokazuje, że chociaż nie jest z nami najgorzej, potrzeba edukacji nadal istnieje, przede wszystkim jeżeli chodzi o wskazanie realnych działań na rzecz planety. Oddolne inicjatywy edukacyjne z zakresu zachowań przyjaznych naturze są niezwykle ważne w kształtowaniu świadomości ekologicznej.
Przykładem może być projekt Zielonej Ostoi Renault, która powstanie właśnie w odpowiedzi na potrzebę edukacji lokalnej społeczności i nie tylko. Warsztaty, wykłady, spotkania oraz realne działania na rzecz pobliskich terenów zielonych to tylko niektóre z aktywności, w których będą mogli brać udział okoliczni mieszkańcy.
Pawilon edukacyjny otwarty dla każdego zostanie wybudowany na terenie Otwocka już na wiosnę 2021 roku.